ZAKON ZA ADVOKATURA
OP[TI ODREDBI
^len 1
So ovoj zakon se ureduva obezbeduvaweto pravna pomo{ od strana na advokaturata na fizi~ki i pravni lica vo ostvaruvaweto i za{titata na nivnite prava i vrz zakon zasnovanite interesi vo postapkata pred sudovite, drugite organi i drugi pravni lica, kako i organizacijata na advokaturata, uslovite za upis vo Imenikot na advokatite i pravata i obvrskite na advokatite.
^len 2
Advokaturata e samostojna i nezavisna javna slu`ba {to obezbeduva pravna pomo{ i vr{i javni ovlastuvawa vo soglasnost so zakon.
^len 3
Samostojnosta i nezavisnosta na advokaturata kako javna slu`ba se ostvaruva so slobodno i nezavisno vr{ewe na advokatskata dejnost, sloboden izbor na advokatot, organizirawe na advokatite vo advokatska komora, avtonomno donesuvawe na op{ti akti za rabota na Advokatskata komora na Republika Makedonija i nejzinite organi i zapi{uvawe i bri{ewe od Imenikot na advokatite i donesuvawe na Kodeksot na advokatskata etika.
^len 4
Pravnata pomo{ se sostoi vo davawe na pravni soveti, sostavuvawe na ispravi za pravni raboti, sostavuvawe na podnesoci vo sudski i drugi postapki, zastapuvawe na strankite pred sudovite, drugi organi i drugi pravni i fizi~ki lica, odbrana na obvinetite lica i vr{ewe na drugi raboti na pravna pomo{ vo soglasnost so zakon.
Javnite ovlastuvawa se sostojat vo vr{ewe na pravni raboti opredeleni so poseben zakon, pod uslovi i na na~in utvrdeni so toj zakon.
2. VR[EWE NA ADVOKATSKA DEJNOST
1. Uslovi za vr{ewe na advokatska dejnost
^len 5
Advokatskata dejnost ja vr{at advikat.
Advokatskata dejnost advokatite mo`at da ja vr{at kako advokati poedinci i kako advokati zdru`eni vo zaedni~ka zdvokatska kancelarija.
Oblicite na organizirawe na advokatite od stavot 2 na ovoj ~len mo`e da imaat svojstvo na pravno lice pod uslovi opredeleni so poseben zakon ili drug propis.
^len 6
Advokatite mo`at da vrabotuvaat drugi advokati, advokatski pripravnici, advokatski stru~ni sorabotnici i rabotnici za vr{ewe administrativni i pomo{ni raboti, na na~in i pod uslovi opredeleni so zakon.
^len 7
Sedi{teto na kancelarijata advokatite go opredeluvaat po sloboden izbor.
^len 8
Pravoto na vr{ewe na advokatskata dejnost se steknuva so upisot vo Imenikot na advokatite na Advokatskata komora na Republika Makedonija.
^len 9
Vo Imenikot na advokatite mo`e da se zapi{e dr`avjanin na Republika Makedonija, koj gi ispolnuva op{tite uslovi za zasnovawe raboten odnos, dipjomiran pravnik so polo`en pravosuden ispit, koj u`iva ugled za vr{ewe na advokatskata dejnost.
Vo Imenikot na advokatite mo`e da se zapi{e i redoven ili vonreden profesor na praven fakultet koj dr`el nastava po praven predmet.
^len 10
Po baraweto za upis vo Imenikot na advokatite re{ava nadle`en organ na Advokatskata komora na Republika Makedonija na na~in i pod uslovi opredeleni so ovoj zakon.
Po `albata protiv re{enieto so koe so odbiva baraweto za upis vo Imenikot na advokatite re{ava nadle`en organ na Komorata vo rok od 15 dena od priemot na re{enieto.
Protiv kone~noto re{enie mo`e da se povede upraven spor.
^len 11
Advokati od drugi dr`avi mo`at da davaat pravna pomo{ i da vr{at advokatska dejnost na teritorijata na Republika Makedonija pod uslovi na rciprocitet, {to gi utvrduva Advokatskata komora na Republika Makedonija.
2. Prava i dol`nosti na advokatite
^len 12
Advokatot e sloboden, samostoen i nezavisen vo svojata rabota i vo ramkite na zakonot i ovlastuvaweto samostojno odlu~uva za na~inot na zastapuvawe na pravata i interesite na strankata.
^len 13
Pravnata pomo{ na strankata advokatot ja dava sovesni istru~no, soglasno so zakon i Kodeksot na advokatskata etika i kako tajna go ~uva ona {to mu go doverila strankata.
Davaweto pravna pomo{, mo`e da se odbie ili otka`e od pri~ini utvrdeni so zakon ili i so Kodeksot na advokatskata etika.
Pravnata pomo{ ne mo`e da se dade koga po istata pravna rabota toj ili drug advokat od ista advokatska kancelarija daval pravna pomo{ na sprotivnata strana, ili po istata pravna rabota postapuval kako sudija, javen obvinitel, javen pravobranitel, odnosno kako rabotnik vo drug organ ili institucija.
^len 14
Advokatot stava svoj potpis i pe~at na sekoja isprava ili podnesok sostaven vo negovata kancelarija.
^len 15
Advokatot ima pravo na nagrada i na nadomestok na tro{ocite za izvr{enata rabota spored Tarifata za nagradata i nadomestokot na tro{ocite za rabota na advokatite.
^len 16
Advokatskata dejnost e nespojliva so vr{eweto na funkcii, raboti i aktivnosti koi vlijaat na nezavisnosta na advokatite vo davaweto pravna pomo{ i go naru{uvaat dostoinstvoto i ugledot na advokaturata.
^len 17
Advokatot ne mo`e da bide povikan na odgovornost za iska`ano mislewe vo sudot.
Advokatot ne mo`e da bide pritvoren za krivi~no delo storeno vo davaweto pravna pomo{ bez prethodna soglasnost od krivi~niot sovet na vi{iot sud od podra~jeto na osnovniot sud pred kogo se vodi krivi~nata postapka i pribaveno mislewe od Advokatskata komora na Republika Makedonija.
Pretresuvawe vo advokatska kancelarija mo`e da se vr{i samo vo odnos na pismenata izre~no sodr`ani vo odlukata na sudot za pretresuvawe vo prisustvo na pretstavnik na Advokatskata komora na Republika Makedonija.
3.Prestanok na pravoto na vr{ewe na advokatska dejnost
^len 18
Pravoto na vr{ewe advokatska dejnost prestanuva po uslovi utvrdeni so ovoj zakon i so Statutot na Advokatskata komora na Republika Makedonija.
Pravoto na vr{ewe advokatska dejnost na advokatot mu prestanuva:
- ako se otka`e od pravoto na vr{ewe advokatska dejnost;
- ako zasnova raboten odnos;
- ako go zagubi dr`avjanstvoto na Republika Makedonija;
- ako bide li{en od delovna sposobnost ili trajno ja zagubi sposobnosta za vr{ewe advokatska dejnost, {to go utvrduva Advokatskata komora i
- ako e osude za krivi~no delo na bezuslovna kazna zatvor od najmalku {est meseci ili ako mu e izre~ena merka na bezbednost zabrana na vr{ewe advokatska dejnost.
Protiv odlukata za prestanok na pravoto na vr{ewe advokatska dejnost od stavot 1 na ovoj ~len e dozvolena `alba vo rok od 15 dena do nadle`niot organ na Advokatskata komora na Republika Makedonija.
Protiv kone~nata odluka mo`e da se povede upraven spor.
4. Advokatski pripravnici i advokatski stru~ni sorabotnici
^len 19
Vo imenikot na advokatskite pripravnici mo`e da se zapi{e dr`avjanin na Rm koj gi ispolnuva op{tite uslovi za zasnovawe raboten odnos i e diplomiran pravnik.
Vo Imenikot na advokatskite stru~ni sorabotnici mo`e da se zapi{e lice koe pokraj uslovite od stav 1 na ovoj ~len ima polo`eno pravosuden ispit.
^len 20
Advokatskiot pripravnik se osposobuva za samostojno vr{ewe na dvokatskata dejnost i rabotite na pravnata pomo{ gi vr{ sporedupatstvata na advokatot.
^len 21
Advokatskiot pripravnik mo`e stru~no da se osposobuva zaradi steknuvawe uslovi za polagawe na pravosuden ispit i samostojno vr{ewe na advokatskata dejnost i bez zasnovawe na raboten odnos.
^len 22
Advokatskiot pripravnik po polo`uvaweto na pravosudniot ispit mo`e da raboti vo svojstvo na advokatski stru~en sorabotnik.
^len 23
Advokatskiot stru~en sorabotnik vr{i opredeleni raboti od advokatskata dejnost {to }e mu gi doveri advokatot vo negovo ime.
5. Odgovornost za potvrda na advokatskata dol`nost i ugledot na advokaturata
^len 24
Advokatite se odgovorni za sovesno izvr{uvawe na advokatskata dol`nost i za ~uvawe na ugledot na advokaturata.
Kako pote{ka povreda na advokatskata dol`nost i ugledot na advokaturata se smeta neizvr{uvawe ili o~igledno nesovesno vr{ewe na rabotite na pravna pomo{, nepostapuvawe po ovlastuvaweto i neprezemaweto dejstvija {to advokatot e dol`en da prezema vo za{tita na pravata i interesite na strankata i povreduvawe na dol`nosta na ~uvawe tajna.
So Statutot na Advokatskata komora na RM mo`e da se predvidat i drugi povredi na advokatskata dol`nost i ugledot n aadvkaturata.
^len 25
Za povreda na dol`nosta na i ugledot na advokaturata na advokatot mo`at da mu se izre~at disciplinski merki: javna opomena, pari~na kazna vo visina do 10% od neto osnovicata na oblog so danoci i pridonesi vo prethodnata godina i prestanok na vr{ewe na advokatksta dejnost vo traewe od edna godina.
Na advokatot protiv kogo e povedena postapka za pote{ka povreda na advokatskata dejnost i ugledot na advokaturata mo`e privremeno da muse zabrani vr{ewe na advokatskata dejnost dodeka trae disciplinskata postapka. Uslovite i postapkata za pivremena zabrana na advokatska dejnost se opredeluvaat so Stautot na Advokatskata komora na Rm.
^len 26
Protiv re{enieto za izre~enata disciplinska merka i protiv re{enieto za privremena zabrana na vr{ewe na advokatska dejnost, `alba mo`e da se izjavi do nadle`niot organ na Advokatskata komora na RM, vo rok od * dena od priemot na re{enieto.
Protiv kone~noto re{enie za izre~enata disciplinska merka mo`e da se povede upraven sor.
6. Advokatska komora
^len 27
Advokatite se organiziraat vo Advokatskata komora na RM.
So Statutot na Advokatskata komora na RM, a vo soglasnost so zakon mo`e da se predvidat i drugi formi na organizirawe na advokatite.
Addvokatskata komora na RM ima svojstvo na pravno lice.
^len 28
Advokatskata komora na RM vo svojata rabota e samostojna i nezavisna.
Advokatskata komora na RM re{ava za steknuvawe pravo na vr{ewe advokatska dejnost,; prestanok na pravoto na vr{ewe advokatska dejnost; upis i bri{ewe vo Imenikot na advokatite; Imenikot na advokatskite pripravnici i Imenikot na advokatskite stru~ni sorabotnici; odgovornosta za povreda na advokatskata dol`nost i ugledot na advokaturata i privremena zabrana na vr{ewe advokatska dejnost; donesuva Tarifa za nagrada i nadomestokot na tro{ocite na advokatite; utvrduva programa za stru~no osposobuvawe na advokatskite pripravnici i gi donesuva op{tite akti na Komorata.
^len 29
So Statutot na Advokatskata komora na RM osobeno se ureduva delokrugot, organizacijata i organite na Komorata; postapkata za upis vo Imenikot na advokatite; sodr`inata i davaweto na sve~enata izjava; uslovite za zamenuvawe na advokatot od drug advokat; drugi pote{ki povredi na dol`nosta i ugledot na advokaturata pokraj utvrdenite so ovoj zakon; uslovite i postapkata za privremena zabrana na vr{ewe advokatska dejnost; organite {to ja vodat disciplinskata postapka i nivnata nadle`nost i postapkata za izrekuvawe disciplinski merki; op{tite akti i postapkata za nivno donesuvawe; vodeweto na Imenikot na advokatite, Imenikot na advokatskite pripravnici i Imenikot na advokatskite stru~ni sorabotnici; pravata i dol`nostite na advokatite, advokatskite pripravnici i advokatskite stru~ni sorabotnici.
III.
PREODNI I ZAVR[NI ODREDBI^len 30
Statutot i drugite op{ti akti na Advokatskata komora na RM }e se usoglasat so odredbite na ovoj zakon vo rok od 60 dena od denot na negovoto vleguvawe vo sila.
^len 31
Advokatite zapi{ani vo Imenikot na advokatite spored dosega{niot zakon prodol`uvaat so rabota spored odredbite na ovoj zaon.
^len 32
So denot na vleguvaweto vo sila na ovoj zakon prestanuva da va`i zakonot za Advokaturata i drugite vidovi pravna pomo{ ("Slu`ben vesnik na SRM" broj 6/72 i 13/78).
^len 33
Ovoj zakon vleguva vo sila osmiot den od denot na objavuvaweto vo "Slu`ben vesnik na Republika Makedonija".