za izbor na pratenici vo Sobranieto na

Republika Makedonija

^len 1

So ovoj zakon se ureduvaat na~inot, uslovite i postapkata za izbor na pratenici vo Sobranieto na Republika Makedonija.

^len 2

Vo Sobranieto na Republika Makedonija (vo natamo{niot tekst: Sobranie) se izbiraat 120 pratenici.

Od vkupniot broj 85 pratenici se izbiraat spored mnozinskiot princip od 85 izborni edinici utvrdeni so zakon, a 35 pratenici se izbiraat spored proporcionalniot princip, pri {to teritorijata na Republika Makedonija pretstavuva edna izborna edinica.

Vo izbornite edinici brojot na izbira~ite mo`e da otstapuva najmnogu od minus 10% do plus 10% vo odnos na prose~niot broj na izbira~i vo izbornite edinici.

Dokolku po donesuvaweto na zakonot za izbornite edinici se zgolemi, odnosno namali brojot na izbira~ite vo oddelna izborna edinica, izbornite edinici nema da se menuvaat do donesuvaweto na noviot zakon za izbornite edinici.

^len 3

Pratenicite se izbiraat na op{ti, neposredni i slobodni izbori, so tajno glasawe.

Nikoj ne smee da go povika gra|aninot na odgovornost poradi glasaweto, nitu pak od nego da bara da ka`e za kogo glasal ili zo{to ne glasal.

^len 4

Pravo da izbira ima sekoj dr`avjanin na Republika Makedonija koj napolnil 18 godini `ivot i ima delovna sposobnost.

^len 5

Pravo da bide izbran za pratenik ima sekoj dr`avjanin na Republika Makedonija koj:

- napolnil 18 godini `ivot;

- ima delovna sposobnost;

- ne se nao|a na izdr`uvawe na kazna zatvor za storeno krivi~no delo.

^len 6

Funkcijata pratenik e nespojliva so funkcijata pretsedatel na Republika Makedonija, pretsedatel na Vladata na Republika Makedonija, minister, sudija na Ustavniot sud na Republika Makedonija, sudija, javen obvinitel i so drugi nositeli na funkcii koi na profesionalna dol`nost gi izbira ili imenuva Sobranieto i Vladata na Republika Makedonija.

Funkcijata pratenik e nespojliva so funkcijata gradona~alnik i so ~len na sovet vo op{tina i Gradot Skopje.

Funkcijata pratenik e nespojliva i so izvr{uvawe na stru~ni i upravni raboti vo organite na dr`avnata uprava.

So denot na verifikacijata na mandatot za pratenik, na nositelite na funkciite od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len funkcijata im prestanuva.

Od denot na verifikacijata na mandatot za pratenik, na licata od stavot 3 na ovoj ~len privremeno im prestanuva rabotniot odnos za vreme na mandatot.

^len 7

Na pripadnicite na vooru`enite sili na Republika Makedonija, pripadnicite na uniformiraniot del na policijata na rakovodni mesta, ovlastenite slu`beni lica vo Ministerstvoto za vnatre{ni raboti, Ministerstvoto za odbrana i vo Agencijata za razuznavawe od denot koga }e bidat utvrdeni kako kandidati za pratenici slu`bata im miruva.

So denot na verifikacijata na mandatot za pratenik, na licata od stavot 1 na ovoj ~len rabotniot odnos privremeno im prestanuva.

^len 8

Pratenicite ne mo`at da bidat otpovikani.

^len 9

Izbori za pratenici se odr`uvaat sekoja ~etvrta godina, vo poslednite 90 dena od mandatot na stariot prateni~ki sostav ili vo rok od 60 dena od denot na raspu{taweto na Sobranieto.

Aktot za raspi{uvawe na izborite go donesuva pretsedatelot na Sobranieto i so nego se opredeluva denot od koga po~nuvaat da te~at rokovite za izvr{uvawe na izbornite dejstvija i denot na odr`uvaweto na izborite.

Aktot za raspi{uvawe na izborite se objavuva vo "Slu`ben vesnik na Republika Makedonija".

^len 10

Za dejstvijata, aktite, podnesocite i drugite spisi vo vrska so sproveduvaweto na izborite za pratenici ne se pla}a taksa i site dejstvija vo izbornata postapka se osloboduvaat od pla}awe na site vidovi danok.

^len 11

Organi za sproveduvawe na izborite se:

- Dr`avnata izborna komisija

- izbornite komisii na izbornite edinici (vo natamo{niot tekst: izborni komisii) i

- izbira~kite odbori.

^len 12

Dr`avnata izborna komisija e sostavena od pretsedatel, osummina ~lenovi i nivni zamenici.

Dr`avnata izborna komisija ima sekretar i negov zamenik.

Pretsedatelot, ~lenovite na Dr`avnata izborna komisija, sekretarot i nivnite zamenici gi imenuva Sobranieto za vreme od ~etiri godini.

Pretsedatelot, ~lenovite na Dr`avnata izborna komisija, sekretarot i nivnite zamenici se imenuvaat na predlog na Komisijata za pra{awa na izborite i imenuvawata.

^len 13

Pretsedatelot i dvajca ~lenovi na Dr`avnata izborna komisija i negovite zamenici se imenuvaat od redot na sudiite na Vrhovniot sud na Republika Makedonija.

Trojca ~lenovi na Dr`avnata izborna komisija i nivni zamenici predlagaat politi~kite partii vo opozicija koi na poslednite izbori osvoile najmnogu glasovi.

Trojca ~lenovi na Dr`avnata izborna komisija i nivni zamenici predlagaat politi~kite partii koi se na vlast.

Za sekretar na Dr`avnata izborna komisija i negov zamenik se imenuvaat diplomirani pravnici.

Sekretarot ne vleguva vo sostavot na Dr`avnata izborna komisija i nema pravo na glas.

^len 14

Politi~kite partii od ~lenot 13 stavovi 2 i 3 na ovoj zakon, ~lenovite i nivnite zamenici, gi utvrduvaat vo rok od pet dena po dobivaweto na izvestuvaweto za taa cel od pretsedatelot na Sobranieto na Republika Makedonija.

Ako politi~kite partii ne gi utvrdat i dostavat imiwata na ~lenovite i nivnite zamenici vo rokot opredelen vo stavot 1 od ovoj ~len, ~lenovite i nivnite zamenici gi predlaga Komisijata za pra{awa na izborite i imenuvawata.

^lenovite na Dr`avnata izborna komisija i nivnite zamenici od ~lenot 13 stavovi 2 i 3 na ovoj zakon, po pravilo, treba da bidat diplomirani pravnici.

^len 15

Izborna komisija se formira za sekoja izborna edinica.

Izbornite komisii se sostaveni od pretsedatel, ~etvorica ~lenovi i nivni zamenici.

Pretsedatelot, ~lenovite na izbornite komisii i nivnite zamenici gi imenuva Dr`avnata izborna komisija za vreme od ~etiri godini.

Izbornata komisija ima sekretar koj e diplomiran pravnik, a go imenuva pretsedatelot na izbornata komisija.

Sekretarot ne vleguva vo sostavot na izbornata komisija i nema pravo na glas.

^len 16

Pretsedatelot i ~lenovite na izbornite komisii se imenuvaat vo rok od 20 dena od denot na raspi{uvaweto na izborite.

Pretsedatelot na izbornata komisija i negoviot zamenik se imenuvaat od redot na sudiite na osnovniot sud.

Dvajca ~lenovi i nivnite zamenici se imenuvaat na predlog od politi~kite partii vo opozicija koi na poslednite izbori osvoile najmalku 5% od glasovite od izbira~ite koi glasale.

Dvajca ~lenovi i nivnite zamenici se imenuvaat na predlog od politi~kite partii koi se na vlast.

^len 17

Politi~kite partii od ~lenot 16 stavovi 3 i 4 na ovoj zakon, predlozite za kandidati za ~lenovi na izbornite komisii i nivnite zamenici gi dostavuvaat do Dr`avnata izborna komisija vo rok od 15 dena od denot na raspi{uvaweto na izborite.

Politi~kite partii od ~lenot 16 stavovi 3 i 4 na ovoj zakon, kandidati za ~lenovi na izbornite komisii i nivni zamenici predlagaat i vo slu~aite koga ~len i negov zamenik }e podnese ostavka. Politi~kite partii gi dostavuvaat predlozite vo rok od 48 ~asa po dobivaweto na izvestuvaweto od Dr`avnata izborna komisija.

Ako politi~kite partii ne dostavat predlog vo rokot utvrden vo stavovite 1 i 2 od ovoj ~len, ~lenovite na izbornite komisii i nivnite zamenici gi imenuva Dr`avnata izborna komisija na predlog na pretsedatelot na izbornata komisija.

^len 18

Pretsedatelot na izbornata komisija i negoviot zamenik, po pravilo, se od osnovniot sud koj go pokriva podra~jeto na izbornata edinica.

^lenovi na izbornite komisii i nivni zamenici mo`at da bidat samo licata koi imaat izbira~ko pravo.

Odlukite za imenuvaweto na izbornite komisii se objavuvaat vo "Slu`ben vesnik na Republika Makedonija".

^len 19

Izbira~ki odbor se formira za sekoe izbira~ko mesto.

Izbira~kite odbori se sostaveni od pretsedatel, ~etvorica ~lenovi i nivni zamenici.

Pretsedatelot na izbira~kiot odbor i negoviot zamenik gi imenuva pretsedatelot na izbornata komisija od redot na gra|anite so `iveali{te vo izbornata edinica kade {to se nao|a soodvetnoto izbira~ko mesto.

^lenovite na izbira~kite odbori i nivnite zamenici gi imenuva izbornata komisija.

^len 20

Pretsedatelot i ~lenovite na izbira~kite odbori i nivnite zamenici se imenuvaat najdocna 15 dena pred denot opredelen za odr`uvawe na izborite.

Dvajca ~lenovi i nivni zamenici vo izbira~kiot odbor se imenuvaat na predlog na politi~kite partii vo opozicija koi na poslednite izbori osvoile najmalku 5% od glasovite od izbira~ite koi glasale.

Dvajca ~lenovi i nivni zamenici vo izbira~kiot odbor se imenuvaat na predlog na politi~kite partii koi se na vlast.

^len 21

Politi~kite partii od ~lenot 20 stavovi 2 i 3 na ovoj zakon, kandidatite za ~lenovi na izbira~kite odbori i nivni zamenici gi predlagaat najdocna 20 dena pred denot opredelen za odr`uvawe na izborite.

Ako politi~kite partii ne dostavat predlog vo rokot utvrden vo stavot 1 od ovoj ~len, ~lenovite na izbira~kite odbori i nivnite zamenici gi imenuva izbornata komisija.

Pretsedatelot na izbornata komisija imenuva novi ~lenovi na izbira~kiot odbor i nivni zamenici vo slu~aite na neopravdano napu{tawe na glasa~koto mesto na ~lenovi na izbira~kiot odbor i nivni zamenici na denot na izborite.

^len 22

Pretsedatelot, ~lenovite na izbira~kite odbori i nivnite zamenici, mo`at da bidat samo lica koi imaat izbira~ko pravo i se so postojano `iveali{te na podra~jeto na izbornata edinica.

^len 23

Organite za sproveduvawe na izborite mo`at da rabotat i da odlu~uvaat ako prisustvuvaat mnozinstvo od ~lenovite.

Organite za sproveduvawe na izborite odlukite gi donesuvaat so mnozinstvo glasovi od vkupniot broj na ~lenovi.

^len 24

^lenovite na organite za sproveduvawe na izborite i sekretarot, kako i nivnite zamenici ne mo`at da bidat kandidati za pratenici.

Ako ~len na organot za sproveduvawe na izborite, sekretarot, kako i nivni zamenik prifati kandidatura za pratenik, funkcijata na ~len, sekretar odnosno zamenik mu prestanuva.

^len 25

^lenovite na organite za sproveduvawe na izborite svojata funkcija ja izvr{uvaat nepristrasno, sovesno i odgovorno vo soglasnost so nadle`nostite utvrdeni so ovoj zakon.

^lenovite na organite za sproveduvawe na izborite za izvr{enata rabota imaat pravo na nadomestok, ~ija visina ja utvrduva Dr`avnata izborna komisija.

^len 26

Sekoj podnositel na lista ima pravo da opredeli pretstavnik i negov zamenik {to }e ja sledat rabotata na izbornata komisija i na izbira~kiot odbor od zapo~nuvaweto na izborite s# do utvrduvaweto i objavuvaweto na rezultatite.

Ako eden podnositel na lista podnesuva lista na kandidat i lista na kandidati, opredeluva edinstven pretstavnik za dvete listi.

Podnositelot na lista mu izdava ovlastuvawe na pretstavnikot i za toa ja izvestuva izbornata komisija.

Pretstavnikot na podnositelot na lista na sednicata na izbornata komisijata mo`e da predupredi za nedoslednosti vo nejzinata rabota i, dokolku ne bide prifateno predupreduvaweto, mo`e da pobara toa da bide vneseno vo zapisnikot.

^len 27

Dr`avnata izborna komisija:

1) se gri`i za zakonitost vo podgotovkite i sproveduvaweto na izborite i dava upatstva;

2) go imenuva sostavot na izbornite komisii, dava upatstva za nivnoto rabotewe, dava pojasnuvawa za primenata na odredbite na ovoj zakon i za sproveduvawe na izborite;

3) gi potvrduva i objavuva listite na kandidati za izbor na pratenici spored proporcionalniot princip i so `drepka go utvrduva nivniot redosled vo glasa~koto liv~e;

4) formira pomo{ni tela za izvr{uvawe na organizaciono-tehni~ki raboti;

5) opredeluva zaedni~ki standardi za izborniot materijal i drugi materijalni uslovi i se gri`i za nivnoto sproveduvawe;

6) propi{uva obrasci za sproveduvawe na izborite i gi objavuva vo "Slu`ben vesnik na Republika Makedonija";

7) go opredeluva na~inot na rakuvaweto i ~uvaweto na izborniot materijal;

8) go organizira pe~ateweto na glasa~kite liv~iwa i listite na kandidati (ja utvrduva formata, goleminata, bojata i seriskite broevi na glasa~kite liv~iwa);

9) ja informira javnosta za na~inot na glasaweto i za ostvaruvaweto na izbira~koto pravo;

10) gi utvrduva pravilata za nabquduvawe na izborite na doma{ni i stranski nabquduva~i i im obezbeduva ispravi za identifikacija;

11) odlu~uva po prigovori;

12) gi utvrduva i objavuva rezultatite od izborite spored proporcionalniot princip;

13) gi objavuva rezultatite od sprovedenite izbori za pratenici vo Sobranieto vo rok od tri dena od denot na nivnoto odr`uvawe;

14) podnesuva izve{taj za sprovedenite izbori do Sobranieto;

15) izdava uverenija na izbranite pratenici i

16) vr{i i drugi raboti predvideni so zakon.

^len 28

Izbornata komisija:

1) se gri`i za zakonito sproveduvawe na izborite vo izbornata edinica;

2) gi imenuva ~lenovite na izbira~kite odbori predlo`eni od politi~kite partii i dava upatstvo za rabotewe na izbira~kite odbori;

3) gi potvrduva listite na kandidat i so `drepka go utvrduva redosledot vo edinstvenata lista na kandidat;

4) ja objavuva edinstvenata lista na kandidat za izbor na pratenik vo izbornata edinica za podnesenite potvrdeni listi na kandidat;

5) prezema tehni~ki podgotovki za sproveduvawe na izborite spored upatstvoto i instrukciite na Dr`avnata izborna komisija;

6) gi informira gra|anite za na~inot i tehnikata na glasaweto;

7) gi evidentira ovlastenite pretstavnici na kandidatite za sledewe na rabotata na izbornata komisija i na izbira~kite odbori;

8) gi predava izbornite materijali na izbira~kite odbori na na~in utvrden so ovoj zakon;

9) gi utvrduva rezultatite od glasaweto za izbor na pratenik vo izbornata edinica vo rok od 24 ~asa od zatvoraweto na izbira~kite mesta;

10) gi objavuva rezultatite od izborite za izbor na pratenik vo izbornata edinica i gi dostavuva do Dr`avnata izborna komisija;

11) go presmetuva brojot na glasovite {to gi dobile listite na kandidati poedine~no i rezultatot go dostavuva do Dr`avnata izborna komisija;

12) odlu~uva po prigovori zaradi nepravilnosti vo rabotata na izbira~kite odbori;

13) popolnuva i dostavuva statisti~ki podatoci za potrebite na Zavodot za statistika na Republika Makedonija i

14) vr{i i drugi raboti.

^len 29

Izbira~kiot odbor neposredno rakovodi so glasaweto na izborite, obezbeduva pravilnost i tajnost na glasaweto, obezbeduva slobodno i mirno odr`uvawe na glasaweto i go utvrduva rezultatot od glasaweto vo glasa~koto mesto.

Izbira~kiot odbor za svojata rabota sostavuva zapisnik i zaedno so izborniot materijal go dostavuva do izbornata komisija.

^len 30

Organite na dr`avnata uprava se dol`ni na organite za sproveduvawe na izborite da im obezbedat tehni~ki i drugi uslovi za rabota.

Za vr{ewe na rabotite od stavot 1 na ovoj ~len na organite na dr`avnata uprava im se dodeluvaat sredstva od Buxetot na Republika Makedonija.

^len 31

Predlagaweto na kandidati za izbor na pratenik spored mnozinskiot princip se vr{i so podnesuvawe na lista na kandidat.

Predlagaweto na kandidati za izbor na pratenici spored proporcionalniot princip se vr{i so podnesuvawe na lista na kandidati.

^len 32

Pravo da podnesat lista na kandidat, odnosno lista na kandidati imaat registriranite politi~ki partii samostojno ili dve i pove}e partii zaedno, kako i grupa izbira~i (vo natamo{niot tekst: podnositeli na listi).

^len 33

Koga podnositel na lista na kandidat e grupa izbira~i, potrebno e da se soberat najmalku 200 potpisi od zapi{anite izbira~i vo izvodot od Edinstveniot izbira~ki spisok, za izbornata edinica.

Koga podnositel na lista na kandidati e grupa izbira~i, potrebno e da se soberat najmalku 1.000 potpisi od zapi{anite izbira~i vo Edinstveniot izbira~ki spisok.

^len 34

Potpisite na izbira~ite vo postapkata na kandidirawe se sobiraat pred nadle`en dr`aven organ na propi{an obrazec od Dr`avnata izborna komisija, koj sodr`i ime i prezime, postojano `iveali{te, profesija, rabotno mesto i edinstven mati~en broj na predlo`eniot kandidat, kako i ime i prezime i edinstven mati~en broj na izbira~ot koj go potpi{uva predlogot.

Sekoj izbira~ svojot potpis mo`e da go dade samo za edna lista na kandidat i samo za edna lista na kandidati.

Izbira~ite koi ja podnesuvaat listata mora da imaat izbira~ko pravo i postojano `iveali{te na podra~jeto na izbornata edinica vo koja se vr{i izborot.

^len 35

Podnositelot na lista mo`e da podnese samo edna lista na kandidat vo izbornata edinica, odnosno edna lista na kandidati.

Podnositelot na lista ne mo`e eden ist kandidat da go stavi i na lista na kandidat i na lista na kandidati.

^len 36

Listata na kandidat, odnosno listata na kandidati ja potpi{uva li~no ovlasten pretstavnik na podnositelot na listata.

Imeto na listata se ozna~uva spored imeto na podnositelot na listata.

Ako podnositel na listata na kandidat e grupa izbira~i, imeto na listata se ozna~uva so "nezavisen kandidat".

Ako podnositel na listata na kandidati e grupa izbira~i, imeto na listata se ozna~uva so "grupa izbira~i".

^len 37

Listata na kandidat se dostavuva do izbornata komisija najdocna 35 dena pred denot na odr`uvaweto na izborite.

Listata na kandidat se podnesuva na poseben obrazec kon koj se prilo`uvaat potvrda za registracija od nadle`niot sud i dokaz za otvorena `iro-smetka za izborna kampawa.

Koga podnositel na lista e grupa izbira~i, mora da podnese i potreben broj na potpisi.

Za sekoja kandidatura e potrebna pismena soglasnost na kandidatot koja e neotpovikliva.

^len 38

Listata na kandidati se dostavuva do Dr`avnata izborna komisija najdocna 35 dena pred denot na odr`uvaweto na izborite.

Listata na kandidati sodr`i tolku kandidati kolku {to se izbiraat pratenici.

Redosledot na kandidatite vo listata na kandidati go utvrduva podnositelot na listata.

^len 39

Izbornite komisii i Dr`avnata izborna komisija vedna{ po priemot na listata na kandidat, odnosno na listite na kandidati utvrduvaat dali tie se podneseni vo opredeleniot rok i se sostaveni vo soglasnost so odredbite na ovoj zakon.

Ako komisiite od stavot 1 na ovoj ~len utvrdat deka se napraveni oddelni propusti, odnosno nepravilnosti, }e gi povikaat podnositelite na listite vedna{, no najdocna vo rok od 48 ~asa, da gi otstranat konstatiranite propusti ili nepravilnosti.

Ako komisiite od stavot 1 na ovoj ~len utvrdat deka listite se podneseni vo opredeleniot rok i se sostaveni vo soglasnost so odredbite na ovoj zakon, odnosno konstatiranite propusti i nepravilnosti podnositelite na listite gi otstranile vo rokot od stavot 2 na ovoj ~len, podnesenite listi }e gi potvrdat so re{enie.

^len 40

Ako komisiite od ~lenot 39 stav 1 na ovoj zakon utvrdat deka listite se podneseni nenavremeno, odnosno konstatiranite propusti i nepravilnosti podnositelite na listite ne gi otstranile vo rokot od ~lenot 39 stav 2 na ovoj zakon, podnesenata lista }e ja otfrlat so re{enie.

Protiv re{enieto na izbornata komisija od stavot 1 na ovoj ~len, mo`e da se podnese `alba vo rok od 24 ~asa do apelacioniot sud.

Apelacioniot sud e dol`en da donese odluka po `albata vo rok od 48 ~asa.

Protiv re{enieto na Dr`avnata izborna komisija od stavot 1 na ovoj ~len mo`e da se podnese `alba vo rok od 24 ~asa do Vrhovniot sud na Republika Makedonija. Vrhovniot sud na Republika Makedonija e dol`en da donese odluka po `albata vo rok od 48 ~asa od nejziniot priem.

@albite od stavovite 2 i 4 na ovoj ~len se dostavuvaat neposredno preku izbornite komisii, odnosno Dr`avnata izborna komisija.

Dostavuvawe na `albi po po{ta ne e dozvoleno.

^len 41

Izbornata komisija so `drepka }e go utvrdi redosledot na kandidatite vo edinstvenata lista na kandidat za izbor na pratenik vo izbornata edinica.

Dr`avnata izborna komisija so `drepka }e go utvrdi redosledot na listite na kandidati vo glasa~koto liv~e.

Komisiite od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len, za aktivnostite {to }e gi prezemat vo soglasnost so stavovite 1 i 2 od ovoj ~len zadol`itelno prethodno gi izvestuvaat ovlastenite pretstavnici na podnositelot na listata.

Komisiite od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len utvrdenite listi }e gi objavat vo dnevniot pe~at najdocna 30 dena pred denot opredelen za odr`uvawe na izborite.

Komisiite od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len utvrdenite listi i }e gi oglasat vo izbira~kite mesta vo izbornata edinica vo koja se vr{i izborot.

^len 42

Politi~kite partii, dve ili pove}e politi~ki partii zaedno, grupata izbira~i i kandidatite za pratenici (vo natamo{niot tekst: organizatori na izbornata kampawa) imaat pravo ramnopravno i pod ednakvi uslovi da gi koristat site vidovi na politi~ka propaganda, izvestuvawe i drugi oblici na propaganda ~ija cel e da se vlijae na odlukata na izbira~ite pri glasaweto za kandidati za pratenici.

^len 43

Izbornata kampawa zapo~nuva 40 dena pred denot opredelen za izbori i ne mo`e da se vr{i 24 ~asa pred denot na izborite i na denot na izborite.

Stranski pravni i fizi~ki lica ne mo`at da organiziraat izborna kampawa.

^len 44

Za zakonitosta na sproveduvaweto na izbornata kampawa e odgovoren organizatorot na izbornata kampawa.

Organizatorot na izbornata kampawa e odgovoren i za onie dejstvija na izbornata kampawa za koi }e ovlasti drugi lica.

^len 45

Kandidatite imaat pravo, ako vo vremeto na izbornata kampawa, odnosno vo nastapite ili propagandnite izvestuvawa na oddelni organizatori na izbornata kampawa im se povreduvaat pravata (so popre~uvawe i onevozmo`uvawe na kampawata na protivkandidatite), vedna{ da pokrenat postapka za za{tita na svoite prava pred nadle`niot osnoven sud.

Postapkata za za{tita na pravata vo slu~aite na povreda na pravata na kandidatite e itna.

Po baraweto za za{tita na pravata osnovniot sud }e odlu~i vo rok od 72 ~asa od denot na podnesuvaweto na baraweto.

Protiv odlukata na osnovniot sud mo`e da se izjavi `alba vo rok od 72 ~asa od denot na priemot na odlukata do nadle`niot apelacionen sud.

Nadle`niot apelacionen sud odlu~uva vo rok od 72 ~asa od denot na podnesuvaweto na `albata.

Pravosilnata odluka vedna{ se objavuva vo javnite glasila.

^len 46

Javnite glasila vo Republika Makedonija se dol`ni pod ednakvi uslovi da obezbedat ramnopravnost vo pretstavuvaweto na kandidatite za pratenici, politi~kite partii, grupata izbira~i i na nivnite programi.

Dol`inata na traeweto na izbornoto pretstavuvawe, kako i uslovite i metodite na reklamirawe za koristewe na programskoto vreme, odnosno prostorot vo javnite glasila za pretstavuvawe na kandidatite, politi~kite partii i grupata izbira~i i na nivnite programi, gi opredeluva Sobranieto so Odluka za pravilata za ramnopravno mediumsko pretstavuvawe, {to }e se objavi najdocna 40 dena pred denot opredelen za odr`uvawe na izborite.

^len 47

Koga se objavuva ispituvawe na javnoto mislewe za kandidatite, politi~kite partii i grupata izbira~i vo izbornata kampawa, potrebno e da se navedat imiwata na analiti~arite koi go napravile istra`uvaweto, datumot, metodologijata, primerokot i imeto na nara~uva~ot koj go pobaral ispituvaweto.

Ispituvaweto na javnoto mislewe mo`e da se objavi najdocna pet dena pred denot opredelen za odr`uvawe na izborite.

Ispituvawata na javnoto mislewe mo`at da se vr{at na samiot den na izborite, a rezultatite mo`at da bidat objaveni neposredno po zatvoraweto na izbira~kite mesta.

^len 48

Javnite glasila koga objavuvaat izborni propagandni izvestuvawa vo informativniot del se dol`ni da navedat deka se raboti za platen oglas.

^len 49

Javnite glasila ~ij osnova~ e Sobranieto vo sorabotka so Dr`avnata izborna komisija imaat obvrska da gi informiraat gra|anite za na~inot i tehnikata na glasawe.

^len 50

Izborni plakati e dozvoleno da se istaknuvaat bez nadomestok na mesta {to gi utvrduva op{tinata, odnosno Gradot Skopje.

Op{tinata i Gradot Skopje imaat obvrska da gi obele`at mestata od stav 1 na ovoj ~len za sekoj podnositel na listi pooddelno.

Op{tinata i Gradot Skopje mo`at da utvrdat i dopolnitelni mesta za istaknuvawe na izborni plakati so nadomestok.

Del od sredstvata od stavot 3 na ovoj ~len op{tinite i Gradot Skopje neposredno po zavr{uvaweto na izborite se dol`ni da gi iskoristat za otstranuvawe na smetot napraven za vreme na izbornata kampawa.

Op{tinite i Gradot Skopje se dol`ni da gi objavat uslovite za dobivawe pravo za koristewe na mestata za istaknuvawe izborni plakati najdocna 50 dena pred odr`uvaweto na izborite.

Op{tinite i Gradot Skopje se dol`ni da obezbedat ednakvi uslovi za site organizatori na izbornata kampawa pri istaknuvaweto na plakati na utvrdenite mesta.

Izborni plakati mo`e da se istaknuvaat i na stanbeni ili drugi privatni objekti so prethodna soglasnost od sopstvenikot na objektot.

^len 51

Uni{tuvawe na izborni plakati ili lepewe preku druga plakata na drugite organizatori na izbornata kampawa e zabraneto.

^len 52

Predizbornite sobiri se javni.

Za odr`uvawe na redot na sobirite odgovara organizatorot.

^len 53

Organizatorot na izbornata kampawa za organizirawe na predizboren sobir na javni mesta i na mesta kade {to se odviva javen prevoz pismeno go izvestuva nadle`niot organ na Ministerstvoto za vnatre{ni raboti preku podra~nata edinica najdocna 48 ~asa pred denot na odr`uvaweto na sobirot.

^len 54

Predizbornite sobiri ne smeat da se odr`uvaat vo voeni objekti, verski objekti, vo bolnici, domovi za stari lica, u~ili{ta, detski gradinki i drugi javni institucii.

Po isklu~ok, na organizatorite }e im bide dozvoleno da odr`uvaat predizborni sobiri vo prostoriite na u~ili{ta ili kulturni centri dokolku vo izbornata edinica nema drug objekt kade {to bi se odr`al sobirot.

Dozvolata ja dava odgovornoto lice na ustanovata pod uslovi ednakvi za site organizatori na izbornata kampawa.

Za potrebite na izbornata kampawa ne e dozvoleno da se koristat prostoriite, opremata ili drugiot imot {to e namenet za rabota na dr`avnite organi i organite na lokalnata samouprava.

Po isklu~ok, mo`at da se koristat prostoriite na dr`avnite organi i organite na lokalnata samouprava, dokolku vo mestoto ne postojat nikakvi drugi soodvetni prostorii za potrebite na izbornata kampawa.

Dozvolata ja dava odgovornoto lice na organot pod uslovi ednakvi za site organizatori na izbornata kampawa.

^len 55

Organizatorot na izbornata kampawa treba da otvori `iro smetka so naznaka "za izborna kampawa", najmalku 45 dena pred denot opredelen za izborite.

Koga organizator na izbornata kampawa e grupa izbira~i potpisnik na `iro-smetkata e ovlasteniot pretstavnik na podnositelot na listata.

Na `iro-smetkata organizatorot na izbornata kampawa }e gi deponira site sredstva dobieni od pravni ili fizi~ki lica za finansirawe na izbornata kampawa.

Site tro{oci za kampawata }e se pokrijat isklu~ivo od sredstvata na `iro-smetkata.

Evidentiraweto na prihodite se iska`uva po vid, visina i izvor.

Organizatorite na izbornata kampawa se dol`ni da ja zatvorat `iro smetkata najdocna vo rok od tri meseci od denot na zavr{uvaweto na izborite.

^len 56

Organizatorot na izbornata kampawa e dol`en da podnese finansiski izve{taj za izbornata kampawa.

Finansiskiot izve{taj za izbornata kampawa sodr`i podatoci za vkupniot iznos na sredstva i napravenite tro{oci.

Finansiskiot izve{taj se dostavuva do Sobranieto najdocna tri meseci od denot na zavr{uvaweto na izborite.

Organizatorot na izbornata kampawa koj e grupa izbira~i, vi{okot od sobranite sredstva }e go podari vo dobrotvorni celi.

^len 57

Izbornata kampawa ne smee da se finansira od:

- sredstva od Buxet na Republika Makedonija, osven opredelenite sredstva od ~lenot 59 na ovoj zakon;

- sredstva od buxetot na edinicite na lokalnata samouprava i Gradot Skopje;

- sredstva od javni pretprijatija i ustanovi;

- sredstva od zdru`enie na gra|ani, verski zaednici, religiozni grupi i fondacii;

- sredstva od stranski vladi, me|unarodni institucii, organi i organizacii na stranski dr`avi i drugi stranski lica.

^len 58

Pri finansiraweto na izbornata kampawa za pratenik, organizatorot na izbornata kampawa mo`e da potro{i najmnogu 15 denari po zapi{an izbira~ vo izbornata edinica za koja ima podneseno lista na kandidat, kako i najmnogu 15 denari po zapi{an izbira~ vo Edinstveniot izbira~ki spisok za listata na kandidati.

^len 59

Pravo na nadomestok na tro{oci za izbori imaat organizatorite na izbornata kampawa ~ii kandidati se izbrani za pratenici vo visina od 15 denari po dobien glas.

Nadomestokot na tro{ocite za izbori }e se isplati od Buxetot na Republika Makedonija najdocna vo rok od tri meseci od podnesuvaweto na finansiskiot izve{taj za izborna kampawa.

Koga podnositel na listata na izbraniot pratenik se dve ili pove}e politi~ki partii, sredstvata me|u niv se delat na ednakvi delovi, osven ako poinaku ne se dogovorile.

Nadomestokot na tro{ocite za izbori se opredeluva so odluka na Sobranieto.

^len 60

Izbornata komisija i Dr`avnata izborna komisija }e donesat re{enie za poni{tuvawe na izborot na kandidat za pratenik, odnosno na kandidati za pratenici na politi~ka partija, dve i pove}e partii zaedno, odnosno grupa izbira~i, ako so pravosilna presuda se utvrdi deka vo tekot na izbornata kampawa koristele sredstva steknati od izvr{eni kaznivi dela.

^len 61

Gra|anite za odr`uvawe na izborite se izvestuvaat preku javen povik i istaknuvawe plakati na vidni mesta .

Izvestuvaweto na gra|anite go vr{at izbornite komisii.

^len 62

Izborniot materijal za sproveduvawe na izborite za pratenici se sostoi od:

- potreben broj kutii za glasawe;

- obrasci na zapisnici;

- potreben broj na glasa~ki liv~iwa za izbor na pratenik vo izbornata edinica i na glasa~ki liv~iwa za glasawe za listi na kandidati, kolku {to ima izbira~i vo toa izbira~ko mesto spored izvodot od Edinstveniot izbira~ki spisok;

- listi na kandidati;

- zaveren izvod od Edinstveniot izbira~ki spisok i

- drug materijal potreben za glasawe.

^len 63

Dr`avnata izborna komisija izborniot materijal go predava na izbornite komisii najdocna vo rok od 72 ~asa pred denot opredelen za odr`uvawe na izborite.

Za predavaweto na izborniot materijal na izbornite komisii se sostavuva zapisnik vo koj treba posebno da se navede vkupniot broj na glasa~ki liv~iwa za izbor na pratenik vo izbornata edinica so seriskite broevi vkupniot broj na glasa~ki liv~iwa za glasawe za listi na kandidati so seriskite broevi i potrebniot broj listi na kandidati {to se istaknuvaat vo prostoriite za glasawe.

^len 64

Izbornata komisija e dol`na eden den pred denot opredelen za odr`uvawe na izborite da go predade izborniot materijal na izbira~kite odbori.

Za predavaweto na izborniot materijal na izbira~kite odbori se sostavuva zapisnik vo koj treba da se navede vkupniot broj na glasa~ki liv~iwa za izbor na pratenik vo izbornata edinica so seriskite broevi i vkupniot broj na glasa~ki liv~iwa za glasawe za listi na kandidati so seriskite broevi i drug materijal potreben za glasawe.

Vo zapisnikot za prezemawe na izborniot materijal izbira~kiot odbor konstatira dali prostorijata vo koja }e se glasa gi ispolnuva predvidenite uslovi za glasawe.

Zapisnikot go potpi{uvaat pretsedatelot i ~lenovite na izbira~kiot odbor i ~len na izbornata komisija koj go predava materijalot.

Dokolku prisutnite pretstavnici na podnositelite na listi imaat zabele{ki za predavaweto na izborniot materijal, imaat pravo istite da bidat evidentirani vo zapisnikot i samo taka evidentiranite zabele{ki mo`at da se istaknuvaat vo prigovorite i da bidat predmet na ocena vo `albenata postapka.

^len 65

Glasa~koto liv~e za izbor na pratenik vo izbornata edinica sodr`i:

1) broj na izbornata edinica;

2) ime i simbol (ako go ima) na podnositelot na listata ;

3) reden broj, ime i prezime na kandidatite;

4) seriski broj na glasa~koto liv~e i

5) upatstvo za glasawe;

Na glasa~koto liv~e kandidatite se navedeni po onoj redosled koj e utvrden vo edinstvenata lista na kandidat.

Dokolku ima kandidati so isto ime i prezime, toga{ se naveduva i po~etnata bukva na nivnoto sredno ime.

^len 66

Glasa~koto liv~e za listite na kandidati sodr`i:

1) reden broj, ime i simbol (ako go ima) na podnositelot na listata;

2) ime i prezime na nositelot na listata;

3) seriski broj na glasa~koto liv~e i

4) upatstvo za glasawe.

Dokolku ima nositeli na lista so isto ime i prezime, toga{ se naveduva i po~etnata bukva na nivnoto sredno ime.

Listite na kandidatite }e bidat istaknati vo prostorijata za glasawe.

^len 67

Za sekoe izbira~ko mesto se opredeluva mesto na koe se vr{i glasaweto (vo natamo{niot tekst: glasa~ko mesto).

Na sekoe glasa~ko mesto se postavuvaat dve kutii za glasawe.

^len 68

Glasaweto zapo~nuva vo 7,00 ~asot i trae neprekinato do 19,00 ~asot.

Vo 19,00 ~asot glasa~koto mesto se zatvora, a na izbira~ite koi se zateknale vo objektot kade {to se glasa }e im se ovozmo`i da glasaat.

Izbira~kiot odbor mo`e da go zatvori glasa~koto mesto i pred istekot na rokot od stavot 1 na ovoj ~len, ako glasale site izbira~i zapi{ani vo izvodot od Edinstveniot izbira~ki spisok.

^len 69

Pretsedatelot i ~lenovite na izbira~kiot odbor najdocna eden ~as pred po~etokot na glasaweto se sobiraat vo prostorijata za glasawe i utvrduvaat:

- dali prostorijata e vo ista sostojba kako {to ja ostavile na denot pred izborite;

- dali izborniot materijal e vo ista sostojba kako {to bil na denot pred izborite i

- dali glasa~kite kutii se prazni.

Izbira~kiot odbor sostavuva zapisnik za utvrdenata sostojba koj go potpi{uvaat pretsedatelot i ~lenovite na odborot.

Zabele{kite na ~lenovite na izbira~kiot odbor se konstatiraat vo zapisnikot.

Dokolku pretstavnicite na podnositelite na listite imaat zabele{ki imaat pravo istite da bidat evidentirani vo zapisnikot i samo taka evidentiranite zabele{ki mo`at da se istaknuvaat vo prigovorite i da bidat predmet na ocena vo `albenata postapka.

^len 70

Izbira~kiot odbor se gri`i za odr`uvawe na redot i mirot na glasa~koto mesto.

Izbira~kiot odbor mo`e sekoj {to go naru{uva redot i mirot na glasa~koto mesto da go otstrani.

Izbira~kiot odbor mo`e da pobara pomo{ od policijata za vospostavuvawe red na glasa~koto mesto.

Nikoj ne smee da dojde na glasa~koto mesto vooru`en, osven policijata vo slu~ajot predviden vo stavot 3 na ovoj ~len.

^len 71

Izbira~kiot odbor mo`e da go prekine glasaweto ako na glasa~koto mesto se naru{i redot s# dodeka toj ne se vospostavi.

Glasaweto mo`e da se prekine i vo slu~aj na vremenski nepogodi ili drugi vonredni okolnosti.

Ako glasaweto bilo prekinato podolgo od eden ~as, glasaweto }e se prodol`i za onolku vreme kolku {to trael prekinot, no ne podolgo od tri ~asa.

Ako prekinot trael podolgo od tri ~asa, glasaweto }e se povtori.

Pri~inite za prekinot na glasaweto i vremeto za koe glasaweto moralo da se prekine se vnesuvaat vo zapisnikot.

^len 72

Pretstavnicite na podnositelite na listite, dokolku imaat zabele{ki na rabotata na izbira~kiot odbor za vreme na glasaweto, mo`at da uka`at na nepravilnostite, so cel tie da bidat otstraneti.

Dadenite zabele{ki pismeno se evidentiraat vo zapisnikot i samo taka evidentiranite zabele{ki mo`at da se istaknuvaat vo prigovorite i da bidat predmet na ocena vo `albenata postapka.

^len 73

^lenovite na izbornite komisii i izbira~kite odbori, pretstavnicite na podnositelite na listi i nabquduva~ite za vreme na glasaweto i na mestoto na glasaweto ne smeat da nosat oznaki ili simboli na politi~ka partija ili kandidat.

Na denot na izborite ne e dozvolena izborna kampawa.

Vo prostorijata kade {to se izveduva glasaweto i vo nejzina blizina vo radius od 100 metri izbira~kiot odbor vo sorabotka so nadle`nite organi e dol`en da gi otstrani propagandnite materijali.

^len 74

Glasaweto se vr{i li~no na glasa~kite mesta vo Republika Makedonija, so izbira~ka legitimacija.

^len 75

Izbira~ite pristapuvaat da glasaat eden po eden.

Koga izbira~ot pristapuva da glasa izbira~kiot odbor ja proveruva negovata izbira~ka legitimacija i li~niot identitet.

Li~niot identitet izbira~ot go doka`uva so li~na karta ili patna isprava.

Izbira~kiot odbor po utvrduvaweto na identitetot na izbira~ot go zaokru`uva negoviot reden broj vo izvodot od Edinstveniot izbira~ki spisok i stava pe~at vo negovata izbira~ka legitimacija na mestoto propi{ano za toa.

^len 76

Glasaweto se vr{i so dve glasa~ki liv~iwa.

Na izbira~aot mu se predavaat glasa~koto liv~e za izbor na pratenik i glasa~koto liv~e za listite na kandidati na toj na~in {to ~lenovite na izbira~kiot odbor ne go gledaat seriskiot broj.

Na izbira~ot mu se objasnuva na~inot na glasawe i mu se dozvoluva da glasa.

Izbira~ot ima pravo edna{ da glasa za kandidat vo izbornata edinica i edna{ da glasa za edna od listite na kandidati.

^len 77

Izbira~ot glasaweto za kandidat od edinstvenata lista na kandidat go vr{i na toj na~in {to go zaokru`uva redniot broj pred kandidatot za koj se opredelil da glasa i glasa~koto liv~e preklopeno go stava vo kutijata za glasawe za izbor na pratenik vo izbornata edinica.

Izbira~ot glasaweto za listite na kandidati go vr{i na toj na~in {to go zaokru`uva redniot broj na podnositelot na listata za koja {to se opredelil da glasa i glasa~koto liv~e preklopeno go stava vo kutijata za glasawe za listite na kandidati.

^len 78

Izbira~ot koj ne e vo mo`nost da glasa na glasa~koto mesto (nemo}no ili bolno lice) a saka da glasa, }e go izvesti za toa izbira~kiot odbor najdocna tri dena pred denot opredelen za glasawe.

Izvestuvaweto od stavot 1 na ovoj ~len mo`e da se dade i preku polnomo{nik.

Izbira~kiot odbor na toa lice mu ovozmo`uva da glasa vo negoviot dom ili vo bolnicata kade {to se nao|a eden den pred odr`uvaweto na izborite na na~in so koj se obezbeduva tajnosta na glasaweto.

Izbira~kiot odbor za glasaweto od stavot 3 na ovoj ~len obezbeduva posebna kutija za glasawe koja se nosi prazna vo domot, odnosno bolnicata kade {to se nao|a izbira~ot.

Glasaweto od stavot 3 na ovoj ~len izbira~kiot odbor go vnesuva vo zapisnikot.

Za glasaweto od stavot 3 na ovoj ~len, pretsedatelot na izbira~kiot odbor pismeno gi izvestuva pretstavnicite na podnositelite na listi za denot i ~asot koga }e se izvr{i glasaweto.

^len 79

Izbira~ot koj ima fizi~ki nedostatok ili e nepismen i poradi toa ne mo`e da glasa na na~in utvrden so ovoj zakon, ima pravo so sebe da dovede lice koe }e mu pomogne pri glasaweto.

Ako liceto od stavot 1 na ovoj ~len ne dovede so sebe lice koe }e mu pomogne pri glasaweto, toga{ izbira~kiot odbor }e opredeli drugo lice od redot na izbira~ite.

Liceto koe }e mu pomaga na drugo lice pri glasaweto ne smee da bide od redot na ~lenovite na izbira~kiot odbor, pretstavnicite na podnositelite na listite ili nabquduva~ite.

Edno isto lice mo`e da pomogne pri glasaweto najmnogu na dvajca izbira~i od stavot 1 na ovoj ~len.

Izbira~kiot odbor na liceto od stavot 3 na ovoj ~len }e mu uka`e deka so negovata pomo{ ne treba da vlijae vrz odlukata na izbira~ot.

Glasaweto od stavot 1 na ovoj ~len izbira~kiot odbor go vnesuva vo zapisnikot.

^len 80

Izbira~ite koi na denot na glasaweto ne se vo mestoto na svoeto `iveali{te poradi otslu`uvawe na voeniot rok ili se na voena ve`ba, glasaat vo voenata edinica.

Izbornata komisija spisocite na izbira~ite od stavot 1 na ovoj ~len e dol`na vedna{ po dobivaweto da gi dostavi na voenite edinici i voenite ustanovi kade {to izbira~ite se na otslu`uvawe na voeniot rok ili se na voena ve`ba.

Za izbira~ite od stavot 1 na ovoj ~len, izborite gi sproveduva izbira~kiot odbor od najbliskoto izbira~ko mesto, eden den pred denot opredelen za glasawe, a za glasaweto se izvestuvaat i pretstavnicite na podnositelite na listite zaradi nivno prisustvo na glasaweto vo voenata edinica.

Za glasaweto od stavot 3 na ovoj ~len, izbira~kiot odbor sostavuva posebni zapisnici.

Zapisnicite i izborniot materijal po zavr{uvaweto na glasaweto se dostavuvaat do soodvetnite izborni komisii.

^len 81

Rezultatite od glasaweto na glasa~kite mesta gi utvrduva izbira~kiot odbor.

Izbira~kiot odbor po zavr{uvaweto na glasaweto, vedna{ zapo~nuva so utvrduvawe na rezultatite od glasaweto.

Rezultatite od glasaweto na glasa~koto mesto za izbor na pratenik vo izbornata edinica se utvrduvaat na toj na~in {to:

- se prebrojuvaat neupotrebenite glasa~ki liv~iwa, od sekoe liv~e se otkinuva del i se stava vo poseben plik koj se zatvora i se zape~atuva i vrz nego se pi{uva brojot na izbira~koto mesto i vkupniot broj na neupotrebeni liv~iwa;

- se utvrduva vkupniot broj izbira~i koi glasale zapi{ani vo izvodot od Edinstveniot izbira~ki spisok.

Po zavr{uvaweto na dejstvijata od stavot 1 na ovoj ~len, se otvora glasa~kata kutija za izbor na pratenik i se pristapuva kon prebrojuvawe na glasovite.

Izbira~kiot odbor so `drepka opredeluva eden ~len koj }e gi vadi i otvora glasa~kite liv~iwa od glasa~kata kutija edno po edno i }e mu gi predava na pretsedatelot na izbira~kiot odbor.

Glasa~koto liv~e se poka`uva na site ~lenovi na izbira~kiot odbor, na prisutnite pretstavnici na podnositelite na listite i na nabquduva~ite.

Izbira~kiot odbor proglasuva dali glasa~koto liv~e e va`e~ko ili ne i za koj kandidat e glasano.

Dadeniot glas se registrira, a glasa~koto liv~e se stava na soodvetno mesto i se pristapuva kon vadewe novo liv~e od glasa~kata kutija.

^len 82

Rezultatite od glasaweto na glasa~koto mesto za listite na kandidati se utvrduvaat na toj na~in {to:

- se prebrojuvaat neupotrebenite glasa~ki liv~iwa, od sekoe liv~e se otkinuva del i se stava vo poseben plik koj se zatvora, zape~atuva i vrz nego se zapi{uva brojot na izbira~koto mesto i vkupniot broj na liv~iwata;

- se utvrduva vkupniot broj izbira~i koi glasale zapi{ani vo izvodot od Edinstveniot izbira~ki spisok.

Po zavr{uvaweto na dejstvijata od stavot 1 na ovoj ~len, se otvora glasa~kata kutija za listite na kandidati i se pristapuva kon prebrojuvawe na glasovite.

Izbira~kiot odbor so `drepka opredeluva eden ~len koj }e gi vadi i otvora glasa~kite liv~iwa edno po edno od glasa~kata kutija i }e mu gi predava na pretsedatelot na izbira~kiot odbor.

Glasa~koto liv~e se poka`uva na site ~lenovi na izbira~kiot odbor, na prisutnite pretstavnici na podnositelite na listite i na nabquduva~ite.

Izbira~kiot odbor proglasuva dali glasa~koto liv~e e va`e~ko ili ne i za koja lista e glasano.

Dadeniot glas se registrira, a glasa~koto liv~e se stava na soodvetno mesto i se pristapuva kon vadewe novo liv~e od glasa~kata kutija.

^len 83

Glasa~koto liv~e e va`e~ko dokolku e zaokru`eno na na~in predviden vo ~lenot 77 stavovi 1 i 2 od ovoj zakon i e so soodveten seriski broj.

Za va`e~ko glasa~ko liv~e se smeta i ona glasa~ko liv~e od koe na siguren i nedvosmislen na~in mo`e da se utvrdi za koj kandidat, odnosno lista na kandidati izbira~ot glasal.

Glasa~koto liv~e e neva`e~ko dokolku ne e popolneto, ima zaokru`eno pove}e listi na kandidat, odnosno listi na kandidati i ona glasa~ko liv~e koe nema soodveten seriski broj.

^len 84

Izbira~kiot odbor sostavuva dva posebni zapisnika za svojata rabota.

Vo zapisnikot za glasaweto za izbor na pratenik vo izbornata edinica se vnesuvaat podatoci za rezultatite od glasaweto, i toa: redniot broj na izbira~koto mesto, vremeto na zapo~nuvaweto i na zaklu~uvaweto na glasaweto, vkupniot broj na izbira~i vo izbira~koto mesto spored izvodot od Edinstveniot izbira~ki spisok, vkupniot broj na izbira~i koi glasale, vkupniot broj na glasa~ki liv~iwa staveni vo glasa~kata kutija, brojot na liv~iwata koi se zemeni od izbira~ite i koi ne se staveni vo glasa~kata kutija, kolku glasa~ki liv~iwa se neva`e~ki i kolku glasovi dobile kandidatite poedine~no.

Vo zapisnikot za glasaweto za listi na kandidati se vnesuvaat podatoci za rezultatite od glasaweto, i toa: redniot broj na izbira~koto mesto, vremeto na zapo~nuvaweto i na zaklu~uvaweto na glasaweto, vkupniot broj na izbira~i vo izbira~koto mesto spored izvodot od Edinstveniot izbira~ki spisok, vkupniot broj na izbira~i koi glasale, vkupniot broj na glasa~ki liv~iwa staveni vo glasa~kata kutija, brojot na liv~iwata koi se zemeni od izbira~ite i koi ne se staveni vo glasa~kata kutija, kolku glasa~ki liv~iwa se neva`e~ki i kolku glasovi dobila sekoja lista na kandidati oddelno.

^len 85

Vo zapisnikot se vnesuvaat i eventualnite zabele{ki dadeni od ~lenovite na izbira~kiot odbor.

Zapisnikot go potpi{uvaat pretsedatelot i ~lenovite na izbira~kiot odbor.

Zapisnikot e va`e~ki ako e potpi{an od mnozinstvoto ~lenovi na izbira~kiot odbor.

Pretsedatelot na izbira~kiot odbor treba da gi navede pri~inite za nepotpi{uvawe na zapisnikot od ~len na odborot.

Dokolku pretstavnicite na podnositelite na listite imaat zabele{ki imaat pravo istite da bidat evidentirani vo zapisnikot i samo taka evidentiranite zabele{ki mo`at da se istaknuvaat vo prigovorite i da bidat predmet na ocena vo `albenata postapka.

^len 86

Zapisnicite i drugiot izboren materijal, izbira~kiot odbor gi dostavuva do izbornata komisija vo rok od pet ~asa po zavr{uvaweto na glasaweto.

Primerok od zapisnicite dobiva sekoj pretstavnik na podnositelot na listata.

Izbira~kiot odbor vedna{ po zavr{uvaweto na dejstvijata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len gi objavuva prvi~nite rezultati od izvr{enoto glasawe na glasa~koto mesto.

Izborniot materijal do izbornata komisija go dostavuva pretsedatelot na izbira~kiot odbor vo pridru`ba na zainteresirani ~lenovi na izbira~kiot odbor ili pretstavnici na podnositelite na listite.

Za predavaweto na materijalot od stavot 1 na ovoj ~len, se sostavuva poseben zapisnik.

^len 87

Rezultatite od izborite za pratenik vo izbornata edinica gi utvrduva izbornata komisija.

Izbornata komisija rezultatite od izborite za izbor na pratenik vo izbornata edinica gi utvrduva otkako }e gi dobie zapisnicite od izbira~kite odbori i celokupniot izboren materijal.

Utvrduvaweto na rezultatite se vr{i na toj na~in {to se utvrduva vkupniot broj na izbira~i vo izbornata edinica zapi{ani vo izvodot od Edinstveniot izbira~ki spisok, vkupniot broj na izbira~i koi glasale, brojot na neva`e~ki glasa~ki liv~iwa i se utvrduva kolku glasovi dobil sekoj kandidat.

^len 88

Za izbran pratenik se smeta kandidatot koj dobil mnozinstvo glasovi od izbira~ite koi glasale vo izbornata edinica, pod uslov brojot na glasovite {to gi dobil da ne e pomal od 1/3 od vkupniot broj izbira~i zapi{ani vo izvodot od Edinstveniot izbira~ki spisok za taa izborna edinica.

Ako potrebniot broj glasovi utvrden vo stavot 1 na ovoj ~len ne go dobil nitu eden kandidat, toga{ vo taa izborna edinica se sproveduva vtor krug na glasawe posle 14 dena od denot na prvoto glasawe.

Vo vtoriot krug na glasawe u~estvuvat prvite dvajca kandidati koi dobile najmnogu glasovi od izbira~ite vo prviot krug na glasawe.

Kandidatite od stav 4 na ovoj ~len ne mo`at da go otka`at svoeto u~estvo vo vtoriot krug.

Za izbran pratenik vo vtoriot krug na glasawe se smeta kandidatot koj dobil najgolem broj glasovi od izbira~ite koi glasale vo vtoriot krug.

Dokolku vo vtoriot krug dvata kandidati dobile ednakov broj glasovi, mandatot se dodeluva so `drepka.

^len 89

Izbornata komisija po utvrduvaweto na rezultatite od izborite za izbor na pratenik vo izbornata edinica, gi sumira rezultatite od glasaweto za listi na kandidati vo izbornata edinica.

^len 90

Izbornata komisija sostavuva dva posebni zapisnika za svojata rabota.

Vo zapisnikot za utvrduvawe na rezultatite od izborot na pratenik vo izbornata edinica se vnesuvaat podatoci za brojot na izbornata edinica, vkupniot broj na izbira~ite vo izbornata edinica zapi{ani vo izvodot od Edinstveniot izbira~ki spisok, vkupniot broj na izbira~i koi glasale, brojot na neva`e~ki glasa~ki liv~iwa za kandidatite na izbornata edinica, ime i prezime na sekoj kandidat so nazna~uvawe, kolku glasovi dobil sekoj od niv i ime i prezime na izbraniot kandidat.

Vo zapisnikot za glasaweto za listi na kandidati se vnesuvaat podatoci za rezultatite od glasaweto, i toa redniot broj na izbornata edinica, vkupniot broj na izbira~i vo izbornata edinica zapi{ani vo izvodite od Edinstveniot izbira~ki spisok, vkupniot broj na izbira~i koi glasale, brojot na neva`e~ki glasa~ki liv~iwa za listite na kandidati i vkupniot broj na glasovi {to gi dobila sekoja lista na kandidati.

^len 91

Vo zapisnikot se vnesuvaat i eventualnite zabele{ki dadeni od ~lenovite na izbornata komisija.

Zapisnikot go potpi{uvaat pretsedatelot i ~lenovite na izbornata komisija.

Zapisnikot e va`e~ki ako e potpi{an od mnozinstvoto ~lenovi na izbornata komisija.

Pretsedatelot na izbornata komisija treba da gi navede pri~inite za nepotpi{uvawe na zapisnikot od ~len na komisijata.

Dokolku pretstavnicite na podnositelite na listite imaat zabele{ki, imaat pravo istite da bidat evidentirani vo zapisnikot i samo taka evidentiranite zabele{ki mo`at da se istaknuvaat vo prigovorite i da bidat predmet na ocena vo `albenata postapka .

Primerok od zapisnikot dobiva i sekoj pretstavnik na podnositelot na lista.

^len 92

Izbornata komisija zapisnicite za svojata rabota i celokupniot izboren materijal vo rok od 24 ~asa gi dostavuva do Dr`avnata izborna komisija.

Po rokot utvrden vo stavot 1 na ovoj ~len, izbornata komisija gi objavuva prvi~nite rezultati od izborite za izbor na pratenik vo izbornata edinica.

^len 93

Rezultatite od glasaweto za lista na kandidati gi utvrduva Dr`avnata izborna komisija.

Dr`avnata izborna komisija rezultatite od glasaweto za listi na kandidati gi utvrduva otkako }e gi dobie zapisnicite od izbornite komisii i celokupniot izboren materijal.

Dr`avnata izborna komisija rezultatite gi utvrduva spored brojot na glasovite {to gi dobile listite na kandidati pooddelno.

Vo utvrduvaweto na rezultatite od izborite se primenuva D'Hondt formulata.

Vo postapkata za raspredelba na prateni~kite mesta se zemaat predvid listite na kandidati koi osvoile najmalku 5% od vkupniot broj dobieni glasovi od izbira~ite koi glasale.

Po utvrduvaweto na vkupniot broj dadeni glasovi za sekoja lista na kandidati (takanare~ena izbira~ka masa) sekoja pooddelno se deli so nizot deliteli 1, 2, 3, 4 itn., se dodeka ne se raspredelat spored opredeleniot princip site 35 prateni~ki mesta.

Koli~nicite od deleweto od stavot 6 na ovoj ~len se redat po golemina pri {to se relevantni onolku najgolemi koli~nici kolku {to se izbiraat pratenici.

Listata na kandidati dobiva tolkav broj prateni~ki mesta kolku {to ima najgolemi koli~nici od brojot na koli~nicite od stavot 7 na ovoj ~len.

Ako vo dodeluvaweto na poslednoto prateni~ko mesto se javat dva identi~ni koli~nika, mandatot se dodeluva so `drepka.

Pri raspredelbata na prateni~kite mesta za izbrani se smetaat tolku kandidati kolku {to mesta dobila listata.

Od listata na kandidati se izbrani kandidatite navedeni vo listata spored utvrdeniot redosled.

^len 94

Dr`avnata izborna komisija za utvrduvawe na rezultatite od glasaweto za listite na kandidati sostavuva zapisnik.

Vo zapisnikot se vnesuvaat podatoci za rezultatite od glasaweto, i toa: vkupniot broj na izborni edinici i izbira~ki mesta, vkupniot broj na izbira~i zapi{ani vo Edinstveniot izbira~ki spisok, vkupniot broj na izbira~i koi glasale, brojot na neva`e~ki glasa~ki liv~iwa, vkupniot broj na glasovi {to gi dobila sekoja lista na kandidati pooddelno, brojot na dobieni prateni~ki mesta od sekoja lista na kandidati i ime i prezime na izbranite kandidati.

^len 95

Dr`avnata izborna komisija gi objavuva prvi~nite rezultati od izborite za pratenici spored proporcionalniot princip vo rok od 48 ~asa po dobivaweto na brojot na glasovite {to gi dobile listite na kandidati poedine~no.

^len 96

Izborite se smetaat za zavr{eni po kone~nosta na rezultatite za izbor na site 120 pratenici.

Na izbraniot pratenik Dr`avnata izborna komisija mu izdava uverenie za izborot.

^len 97

Izbornata komisija so re{enie }e go poni{ti glasaweto na glasa~koto mesto za izbor na pratenik, odnosno lista na kandidat vo izbornata edinica, ako:

- se utvrdi deka vo glasa~kata kutija ima pogolem broj glasa~ki liv~iwa;

- e naru{ena tajnosta na glasaweto;

- neopravdano prisustvuvala policija na glasa~koto mesto;

- glasaweto bilo prekinato podolgo od tri ~asa

Dr`avnata izborna komisija so re{enie }e go poni{ti glasaweto na glasa~koto mesto za listi na kandidati vo slu~aite od stavot 1 alineja 1 na ovoj ~len.

Glasaweto nema da se poni{ti vo slu~aite od stavot 1 alineja 1 na ovoj ~len i pokraj toa {to brojot na glasa~kite liv~iwa vo glasa~kite kutii e pogolem od brojot na izbira~ite koi glasale, dokolku toj broj ne vlijae na rezultatite od glasaweto.

Protiv re{enieto od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len mo`e da se podnese `alba do nadle`niot sud vo rok od 48 ~asa.

Nadle`niot sud e dol`en da donese odluka po `albata vo rok od 48 ~asa po priemot na `albata.

Komisiite od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len, glasaweto na glasa~koto mesto }e go povtorat posle 14 dena od denot na glasaweto.

^len 98

Na pratenikot mu prestanuva mandatot pred istekot na vremeto za koe e izbran:

- ako podnese ostavka;

- koga e osuden za krivi~no delo za koe e propi{ana kazna zatvor vo traewe od najmalku pet godini;

- ako nastapi slu~aj na nespojlivost so funkcijata pratenik;

- vo slu~aj na smrt;

- ako mu prestane ~lenstvoto vo partijata, a e izbran od listata na kandidati;

- ako so pravosilno re{enie bide li{en od delovna sposobnost.

Ako pratenikot podnese ostavka, Sobranieto na prvata naredna sednica konstatira deka na pratenikot mu prestanuva mandatot od denot na odr`uvaweto na taa sednica.

Mandatot na pratenikot mu prestanuva so denot na ispolnuvaweto na uslovite od stavot 1 alinei 2, 3, 4, 5 i 6 na ovoj ~len, {to Sobranieto go konstatira na prvata naredna sednica.

^len 99

Ako na pratenikot koj e izbran vo izbornata edinica mu prestane mandatot po eden od osnovite utvrdeni vo ~lenot 98 od ovoj zakon, se raspi{uvaat dopolnitelni izbori.

Dopolnitelnite izbori gi raspi{uva pretsedatelot na Sobranieto najdocna 15 dena od denot na prestanokot na mandatot na pratenikot.

Dopolnitelnite izbori ne mo`at da se raspi{at {est meseci pred istekot na mandatniot period na Sobranieto.

^len 100

Dopolnitelni izbori se raspi{uvaat i koga na pratenik }e mu bide odzemen mandatot.

Pratenikot na kogo }e mu bide odzemen mandatot ne mo`e povtorno da se kandidira na dopolnitelnite izbori kako kandidat.

^len 101

Ako na pratenik koj e izbran od listata na kandidati mu prestane mandatot po eden od osnovite utvrdeni vo ~lenot 98 na ovoj zakon, toga{ za ostatokot od mandatot pratenik na Sobranieto stanuva naredniot kandidat od listata.

Izbornata komisija go izvestuva naredniot kandidat od listata vo slu~aite od stavot 1 na ovoj ~len, vo rok od tri dena od prestanokot na mandatot na pratenikot.

Ako naredniot kandidat od listata od stavot 1 na ovoj ~len ne ja izvesti izbornata komisija vo rok od osum dena za prifa}aweto na mandatot, toa pravo se prenesuva na naredniot kandidat na listata.

^len 102

Sredstvata za sproveduvawe na izborite se obezbeduvaat od Buxetot na Republika Makedonija i so niv raspolaga Dr`avnata izborna komisija.

Od sredstvata nameneti za izborite, dve tretini slu`at za pokrivawe na tro{ocite svrzani so izbornite dejstvija na organite za sproveduvawe na izborite.

Edna tretina od sredstvata za sproveduvawe na izborite slu`i za pokrivawe na del od tro{ocite koi gi napravile organizatorite na izbornata kampawa ~ii kandidati se izbrani za pratenici.

^len 103

Postapkata za za{tita na izbira~koto pravo e itna.

Podnesocite (prigovorite i `albite) za za{tita na izbira~koto pravo se dostavuvaat neposredno do nadle`nite izborni organi.

Vtorostepenite odluki na nadle`nite organi se kone~ni i protiv niv ne se dozvoleni pravni sredstva.

^len 104

Sekoj podnositel na lista na kandidat i sekoj kandidat ima pravo da podnese prigovor do izbornata komisija zaradi nepravilnosti vo postapkata za izbor.

Prigovorot od stavot 1 na ovoj ~len se podnesuva vo rok od 48 ~asa od konstatiraweto na nepravilnostite, odnosno po zavr{uvaweto na glasaweto.

Izbornata komisija e dol`na vo rok od 48 ~asa od priemot na prigovorot da donese re{enie.

Protiv re{enieto na izbornata komisija mo`e da se podnese `alba do apelacioniot sud ~ija mesna nadle`nost e za podra~jeto na izbornata edinica vo rok od 48 ~asa.

@albata se podnesuva preku nadle`nata izborna komisija.

Apelacioniot sud e dol`en da donese odluka vo rok od 48 ~asa po priemot na `albata.

^len 105

Sekoj podnositel na lista na kandidati vo postapkata za glasawe i utvrduvaweto na rezultatite od glasaweto ima pravo da podnese prigovor do Dr`avnata izborna komisija.

Prigovorot od stavot 1 na ovoj ~len se podnesuva vo rok od 48 ~asa po konstatiraweto na nepravilnostite.

Protiv re{enieto na Dr`avnata izborna komisija mo`e da se podnese `alba do Vrhovniot sud vo rok od 48 ~asa od priemot na re{enieto.

@albata se podnesuva preku Dr`avnata izborna komisija.

Vrhovniot sud na Republika Makedonija e dol`en da donese odluka vo rok od 48 ~asa po priemot na `albata.

Vrhovniot sud na Republika Makedonija po `albite re{ava vo sovet od petmina sudii, izbrani po pat na `drepka.

^len 106

Sekoj izbira~ ako konstatira nepravilnosti vo postapkata za izbor mo`e da podnese prigovor do izbornata komisija vo rok od 48 ~asa.

Izbornata komisija e dol`na vo rok od 48 ~asa od priemot na prigovorot da donese re{enie.

Protiv re{enieto na izbornata komisija mo`e da se podnese `alba vo rok od 48 ~asa do apelacioniot sud ~ija mesna nadle`nost e za podra~jeto na izbornata edinica.

@albata se podnesuva preku nadle`nata izborna komisija.

Apelacioniot sud e dol`en da donese odluka po `albata vo rok od 48 ~asa.

^len 107

Izborite i izbornata postapka mo`at da gi nabquduvaat pretstavnici na me|unarodni asocijacii i organizacii.

Izborite i izbornata postapka mo`at da gi nabquduvaat pretstavnici na registriranite organizacii i zdru`enija za za{tita na ~ovekovite prava i slobodi vo Republika Makedonija.

Subjektite od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len treba najdocna 15 dena pred odr`uvaweto na izborite da go najavat nabquduvaweto kaj Dr`avnata izborna komisija.

Dr`avnata izborna komisija na pretstavnicite od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len im obezbeduva polnomo{no.

Pretstavnicite na koi im i e izdadeno polnomo{no imaat pravo da gi sledat site aktivnosti {to se izvr{uvaat za vreme na izbornata kampawa i na denot na izborite.

Pretstavnicite od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len se dol`ni da bidat nepristrasni, objektivni i neutralni vo odnos na izborniot proces.

^len 108

Za spre~uvawe na izborite i glasaweto, za povreda i zloupotreba na izbira~koto pravo, kako i za povreda na slobodata na opredeluvaweto na izbira~ite, za potkup pri izborite i glasaweto, za uni{tuvawe na izbornite ispravi i za izvr{ena izborna izmama, storitelot }e se kazni spored odredbite na Krivi~niot zakonik.

^len 109

So pari~na kazna od 20.000 do 50.000 denari }e se kazni za prekr{ok lice od ~lenot 7 na ovoj zakon, koe u~estvuva vo izbornata kampawa so svojata uniforma.

^len 110

So pari~na kazna od 200.000 do 300.000 denari }e se kazni za prekr{ok politi~ka partija koja ne se pridr`uva do rokot od ~lenot 43 na ovoj zakon.

So pari~na kazna od 20.000 do 50.000 denari }e se kazni za prekr{ok od stav 1 na ovoj ~len i kandidat ili drugo fizi~ko lice za dejstvijata od stav 1 na ovoj ~len.

^len 111

So pari~na kazna od 20.000 do 50.000 denari }e se kazni za prekr{ok lice koe popre~uva i onevozmo`uva izborna kampawa. (~len 45)

^len 112

So pari~na kazna od 200.000 do 300.000 denari }e se kazni javno glasilo:

- koe nema da obezbedi ramnopravno pretstavuvawe na kandidatite za pratenici, politi~kite partii, grupata izbira~i i na nivnite programi od ~lenot 46 stav 1 na ovoj zakon;

- koe nema da gi prifati i objavi navremeno pravilata od ~lenot 46 stav 2 na ovoj zakon;

- koe }e go objavi istra`uvaweto na javnoto mislewe vo period od pet dena pred denot na glasaweto od ~lenot 47 stav 2 na ovoj zakon;

- ako go objavi izbornoto propagandno izvestuvawe bez naveduvawe deka se raboti za platen oglas od ~lenot 48 na ovoj zakon.

So pari~na kazna od 20.000 do 50.000 denari }e se kazni za prekr{ok i odgovorniot urednik za dejstvijata od stavot 1 na ovoj ~len.

^len 113

So pari~na kazna od 20.000 do 50.000 denari }e se kazni za prekr{ok:

- odgovorniot urednik na javnoto glasilo koj }e go objavi istra`uvaweto na javnoto mislewe za kandidatite bez da gi navede podatocite od ~lenot 47 stav 1;

- odgovorniot urednik na javnoto glasilo koj }e go objavi istra`uvaweto na javnoto mislewe vo period od pet dena pred denot na glasaweto od ~lenot 47 stav 2;

- odgovorniot urednik na javnoto glasilo ako go objavi izbornoto propagandno izvestuvawe bez objavuvawe na nara~uva~ot (~len 47 stav 1 od ovoj zakon).

^len 114

So pari~na kazna od 40.000 do 50.000 denari }e se kazni za prekr{ok odgovornoto lice na op{tina, odnosno Gradot Skopje ako ne utvrdi mesta za lepewe na plakati bez nadomestok i ne izvr{i nivno obele`uvawe za sekoj podnositel na listi pooddelno. (~len 50)

^len 115

So pari~na kazna od 20.000 do 50.000 denari }e se kazni za prekr{ok fizi~ko lice koe vr{i uni{tuvawe na izborni plakati ili lepewe plakata preku druga plakata na organizator na izborna kampawa na mesta opredeleni za nivno istaknuvawe. (~len 51)

^len 116

So pari~na kazna od 200.000 do 300.000 denari }e se kazni za prekr{ok politi~ka partija koja:

- nema da go prijavi izborniot sobir najdocna 48 ~asa pred negovoto odr`uvawe;

- go organizira sobirot sprotivno na ~lenovite 53 i 54 od ovoj zakon.

^len 117

So pari~na kazna od 20.000 do 50.000 denari }e se kazni za prekr{ok odgovornoto lice na nadle`niot dr`aven organ, verska zaednica ili javna institucija koja na organizatorot na izbornata kampawa nema da mu dozvoli organizirawe na predizborni sobiri soglasno so ~lenot 54 stavovi 2, 3, 5 i 6 od ovoj zakon.

^len 118

So pari~na kazna od 200.000 do 300.000 denari }e se kazni za prekr{ok politi~ka partija koja nema da podnese izve{taj za finansirawe na izbornata kampawa od ~lenot 56 na ovoj zakon, odnosno nema da gi sobere site sredstva za finansirawe na izbornata kampawa na negovata smetka spored ~lenot 55 od ovoj zakon.

So pari~na kazna od 200.000 do 300.000 denari }e se kazni za prekr{ok politi~ka partija dokolku vo izbornata kampawa potro{i pove}e finansiski sredstva otkolku {to e utvrdeno vo ~lenot 58 od ovoj zakon.

So pari~na kazna od 20.000 do 50.000 denari }e se kazni i odgovornoto lice na politi~kata partija za dejstvijata od stavovite 1 i 2 na ovoj ~len.

^len 119

So pari~na kazna od 20.000 do 50.000 denari }e se kazni za prekr{ok liceto od ~len 73 stav 1 na ovoj zakon ako vo vremeto i mestoto na glasaweto nosi oznaka ili simbol na politi~ka partija ili kandidat.

Na prvite naredni izbori kandidatite za ~lenovi na Dr`avnata izborna komisija i nivni zamenici od ~lenot 13 stav 3 na ovoj zakon gi predlagaat politi~kite partii vo opozicija koi vo prviot krug na izborite za pratenici vo Sobranieto odr`ani vo 1994 godina dobile najmnogu glasovi spored izve{tajot na Dr`avnata izborna komisija za utvrduvawe na rezultatite usvoen od Sobranieto.

Na prvite naredni izbori kandidatite za ~lenovi na organite za sproveduvawe na izborite od ~lenot 16 stav 3 i ~lenot 20 stav 2 na ovoj zakon }e gi predlagaat politi~kite partii vo opozicija koi na izborite za pratenici vo Sobranieto odr`ani vo 1994 godina vo prviot krug dobile najmnogu glasovi spored izve{tajot na Dr`avnata izborna komisija za utvrduvawe na rezultatite usvoen od Sobranieto.

^len 121

So vleguvaweto vo sila na ovoj zakon prestanuva da va`i Zakonot za izbor na pratenici ("Slu`ben vesnik na SRM" broj 28/90).

^len 122

Ovoj zakon vleguva vo sila osmiot den od denot na objavuvaweto vo "Slu`ben vesnik na Republika Makedonija".