ODLUKA ZA UKINUVAWE NA ZAKONOT ZA OSNOVNO OBRAZOVANIE

1. Se ukinuva ~len 81 stav 2 od Zakonot za osnovnoto obrazovanie („Slu`ben vesnik na Republika Makedonija" br. 44/95), vo delot {to glasi: „a pedago{kata evidendija samo na jazikot na koj se izveduva nastavata".

2. Ovaa odluka proizveduva pravno dejstvo od denot na objavuvaweto vo „Slu`ben vesnik na Republika Makedonija".

3. Ustavniot sud na Republika Makedonija, so Re{enie U.br. 356/5 od 24 januari 1996 godina, povode postapka za ocenuvawe ustavnosta na ~len 81 stav 2 od Zakonot za osnovnoto obrazovanie, zatoa {to se postavi pra{aweto za negovata soglasnost so ~len 7 od Ustavot na Republika Makedonija.

4. Na sednicata Sudot utvrdi deka vo stav 18 na ~lenot 81 od Zakonot e predvideno pedago{kata evidencija i dokumentacija da se vodi i izdava na makedonski jazik so upotreba na kirilskoto pismo. Spored stav 2 na ~len 81 od Zakonot za u~enicite koi nastavata ja sledat na jazicite na nacnonalnostite, pedago{kata dokumentacija se vodi i izdava na makedonski jazik so upotreba na kirilskoto pismo i na jazikot i pismoto na nacionalnosgite, a pedago{kata evidencija na jazikot i pismoto na koj se izveduva nastavata.

Soglasno ~len 82 stav 1 od Zakonot za pedago{ka evidencija vo osnovnogo u~ili{te opfa}a dnevnik za rabota na osnovnoto u~ili{te, oddelenskn dnevnik, zapisnici od odr`anite ispiti, kako i site drugi planirawa vo vospitno-obrazovnata rabota. Spored stav 2 na ~len 82 pedago{kata dokumentacija vo smisla na ovoj zakon opfa}a glavna kniga na u~enicite, svidetelstvo, u~eni~ka kni{ka i prevednica. Glavnata kniga za u~enicite e dokument od trajna vrednost.

Svidetelstvoto, u~eni~kata kni{ka i prevednicata spored ~len 83 stav 1 od Zakonot se javni ispravi.

5. Spored ~len 7 stav 1 od Ustavot na Republika Makedonija, vo Republika Makedonija slu`ben jazik e makedonskiot jazik i negovoto kirilsko pnsmo. Stav 2 na ovoj ~len predviduva deka vo edinicite na lokalnata samouprava, vo koi kako mnozinstvo `iveat pripadnicite na nacionalnostite, vo slu`bena upotreba, pokraj makedonskvot jazik i kirilskoto pnsmo se jazikot i pismoto na nacionalnostite na na~in utvrden so zakon, a vo stav 3 na ovoj ~len e predvideno deka vo edinicite na lokalnata samouprava vo koi kako zna~itelen broj `iveat pripadnicite na nacionalnostite, vo sluhbena upotreba, pokraj makedonskiot jazik i kirilskoto pismo se i jazikot i pismoto na nacionalnostite pod uslovi i na na~in utvrdeni so zakon.

Od navedenata ustavna odredba proizleguva deka vo Republika Makedonijaslu`ben jazik e makedonskiot jazik i negovoto kirilsko pnsmo i toa na celata teritorija na Republika Makedonija. Pritoa, Ustavot pravi razlika pome|u „slu`ben jazik" i kako takov go utvrdil makedonskiot jazik i negovoto kirilsko pismo i „slu`bena upotreba na jazikot" pri {to predviduva vo edinicite na lokalnata samouprava vo koi kako mnozinstvo `iveat pripadnici na nacionalnostite, slu`bena upotreba na nivniot jazik i pismo, pokraj makedonskiot jazik i negovoto kirilsko pismo i toa na na~in utvrden so zakon, a koga pripadnicite na nacionalnostite pretstavuvaat zna~itelen broj, slu`be-nata upotreba na nivniot jazik i pismo so zakon da se uredi ne samo na~inot tuku i uslovite za upotreba.

Opredeluvaj}i ja sodr`inata na pedago{kata dokumentacija koja opfaka glavna kniga na u~enicite kako dokument od trajno zna~ewe i vrz osnova na koja ponatamu se izdavaat i svidetelstva, u~eni~ka kni{ka i prevednica kako javni ispravi Zakonot opredelil deka vo slu`benata upotreba za vodewe na pedago{kata dokumentacija pokraj makedonskiot jazik i kirilskoto pismo }e bide i jazikot na nacionalnostite. Me|utoa, za pedago{kata evidencija koja e osnova za vodewe na pedago{kata dokumentacija i koi me|usebno se povrzani i zavisni, zakonot ja isklu~il upotrebata na makedonskiot jazik i kirilskoto pismo i predvidel pedago{kata evidencija da se vodi samo na jazikot na nacionalnostite.

Spored Zakonot vo pedago{kata evidencija spa|aat dnevnikot za rabota na osnovnoto u~ili{te, oddelenskiot dnevnik, zapisnicite od odr`anite ispiti i drugi planirana na nastavnikot. Dnevnikot za rabota na u~ili{teto opfa}a aktivnost na u~ili{teto vo tekot na u~ebnata godina kako {to e po~etokot i zavr{etokot na {kolskata godina, po~etokot i zavr{etokot na {kolsknot raspust, patroniot praznik, ekskurziite na u~enicite, denot na prosvetnite rabotnici, von{kolskite aktivnosti i natprevari, sorabotka so drugite u~ili{ta, nagraduvaweto na u~ili{teto i drugi sli~ni dejnosti. Oddelenskiot dnevnik opfa}a podatoci za imeto, prezimeto na u~enikot i roditelot, predmetite {to se izu~uvaat vo u~ili{teto, evidentirani na prisutnosta i otsutnosta, ocenuvaweto na u~enikot, sodr`inata na ~asot odnosno {to se predava na ~asot. Zapisnikot od odr`aniot ispit sodr`i podatoci za imeto i prezimeto na u~enikot, predmetot {to go polaga, pra{awata, odgovorot, ocenkata kako i sostavot na komisijata {to go vodi ispitot. Na krajot drugite planirawa na nastavnikot opfa1saat dnevnik {to zadol`itelno treba da go vodi nastavnikot vo sekojdnevnoto planirawe na nastavniot ~as.

Spored misleweto na Sudot, poa|aj}i od sodr`inata na ~len 82 od Zakonot vo koj pedago{kata evidencija vo osnovnoto u~ili{te opfa}a dnevnik za rabota vo osnovnoto u~ili{te, oddelenski dnevnik, zapisnici od odr`anite ispiti kako i site drugi planirawa vo vospitno-obrazovnata rabota, pretstavuva slu`beno-administrativna rabota koja po svojata su{tina zna~i registrirawe na opredeleni nastavni sodr`ini odnosno registrirawe na izveduvaweto na nastavata i ocenuvaweto na u~enicite po predmetite i kako takva taa ponatamu pretstavuva izvor na pedago{kata dokumentacija kako osnova za izdavawe na soodvetni javni ispravi. [to zna~i deka, pedago{kata evidencija i pedago{kata dokumentacija se nerazdelni sodr`ini na slu`beno-administrativnata rabota na u~ili{tata kako javni institucii, poradi {to postoi i zadol`itelna obvrska za upotreba na makedonskiot jazik i kirilskoto pismo i pri vodeweto na pedago{kata dokumentacija i pri vodeweto na pedago{kata evidencija.

So ogled na toa {to vo ~len 82 stav 2 vo ozna~eniot del od Zakonot e predvideno pedago{kata evidencija da se vodi samo na jazikot i pismoto na koj se izveduva nastavata, Sudot oceni deka toj ne e vo soglasnost so ~len 7 od Ustavot na Republika Makedonija.

6. Vrz osnova na iznesenoto, Sudot odlu~i kako vo to~kata 1 od ovaa odluka.

7. Ovaa odluka Sudot ja donese so mnozinstvo glasovi vo sostav od pretsedatelot na Sudot d-r Jovan Proevski i sudiite Bahri Isqami, d-r Nikola Krleski, Olga Lazova, d-r Stojmen Mihajlovski, d-r Milan Nedkov, Besim Selimi, d-r Josif Talevski i d-r Todor Xunov.